Một lương tâm lành mạnh được huấn luyện trong lò tôn giáo, như trong công giáo chẳng hạn, lúc thối tiền lộn, lấy dư của kẻ khác năm cắc bạc là lo âu, bối rối. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở trên bờ đ ê như những gốc dừa ở gần đó. những kẻ nầy nếu không được huấn luyện óc phán đoán có thể trở thành những người trí hẹp, phán đoán thiên lệch.
Họ cũng trông thấy trong đó có sự vui vẻ, trẻ trung. Các chứng bệnh ngoài da nầy sinh ra do máu xấu bởi thiếu ăn, mất ngủ mà trong một thời gian thì biến tan. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển.
Phải nhận thức lẽ huyền diệu nầy của Tạo hóa, người ta mới hiểu được tại sao người bạn trai, người bạn gái có thể xác, tâm hồn mang nhiều điểm khác nhau mà tự nhiên đến tuổi dậy thì, có xu hướng sống hợp nhất nhau. Hơn một lần, tôi nói, xét cho kỹ tình tâm giao tự bản chất là cao quí. Ngó trước ngó sau đôi giày hay xăn đanh coi có mướt xi ra không.
Con người bạn gái kỳ biệt, con người bạn trai cũng kỳ biệt. Một phần lớn thưa: chuyện đâu còn có đó. Kỵ nhất là người ngạo nghễ, nói mỉa mai, chỉ trích xiên xỏ.
Khi bạn trai được thân thể khá nở nang tức từ 13 tuổi trở lên, cao hoàn đã súc tích tinh dịch. Đời sống hướng hạ của họ không bao giờ có tín ngưỡng cao cả vì sa lầy trong tội ác. Nhiều thanh niên chịu ảnh hưởng của óc đánh giá con người bằng bằng cấp, nên lấy thi đậu làm lẽ sống.
Vì lòng nghe trống rỗng nên khi kinh nghiệm cùng Đấng Thiêng liêng họ nghe nguội lạnh gần như thất vọng. Có kẻ nặng nhẹ, chưởi mắng nữa. Đọc tiểu sử danh nhân thế giới, bạn còn nhớ không những mối tình éo le, rắc rối của Nã Phá Luân.
Thiếu gì bạn gái yêu một bạn trai bao nhiêu thì ghét cha mẹ, bà con của người yêu bấy nhiêu. Vấn đề tế nhị, phức tạp, hơi khó nói thẳng. Luồng gió độc ấy đã làm bạn trai mất ý thức về giá trị nội tâm, giá trị siêu nhiên.
Nếu phải phân tích chất ghen giữa hai phái thì có lẽ người ta thấy cách chung có chỗ khác biệt này là ở bạn gái sự ghen nhiều thâm độc hơn. Người dân Việt hát: Ớt nào là ớt chẳng cay, Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng. Gặp những thiếu nữ lạ, nhất là kẻ có nhan sắc lộng lẫy, bạn trai nghe bẽn lẽn.
Có nhiều hình ảnh giai nhân không ăn thua gì đến họ cả, họ vẫn nưng niu như trứng mỏng. Những người nuôi chí lớn khi gãy một chương trình, té vào thất bại, tinh thần họ hay bị khủng hoảng. Song nghiên cứu kỹ tướng diện cùng nội tâm, ta thấy họ được bàn tay tuyệt xảo của tạo hóa sáng tạo theo một tiết điệu nghệ thuật đặc sắc.
Có những chiều thứ bảy, người ta vui như đám giỗ. Thưa em, tôi đang sống giữa một xã hội mà có bao nhiêu mồi ngon của xác thịt gọi mời. Họ có lý vì chính Horace đã nói về Virgile, bạn của ông: Là phân nữa của tâm hồn tôi: Dimidium animae meae.