Ngay cả những người già ở phương Tây cũng không dám nghĩ hay nói gì đề tài này, xác chết thường được tẩm liệm rất đẹp hoặc giấu biệt đi. Hãy thử chiêm nghiệm điều này: Nếu trên đời chỉ có độc một màu xanh thì cả thế giới và mọi thứ trong đó đều mang màu xanh, và như thế màu xanh sẽ không còn được phân biẹt. Bạn hoàn toàn có mặt, nhưng trí năng ở trong bạn không còn diễn dịch, phê phán hay dán nhãn hiệu lên giây phút này.
Và đó là một phần mạng lưới của sự tương quan, tương duyên mật thiết của vũ trụ. Khi đi dạo hay ngồi ở trên xe, hay ở nhà, bạn thực tập thế nào để giúp cho mình trở nên thoải mái khi ngồi với nhau trong tĩnh lặng. Vâng, nhưng những việc bạn đang làm ấy có chất lượng không? Lái xe đến nơi làm việc, nói chuyện với người thân, sử dụng máy vi tính, giặt giũ, mua sắm,… và hàng trăm thứ khách mà bạn cần làm trong ngày.
Bạn có thể đánh mất sự sống này? Không, không bao giờ, vì bạn chính là Sự Sống Duy Nhất đó. Nhưng phải mất một thời gian khá lâu tôi mới tìm ra được một cụm từ thích đáng – “Sức mạnh của tĩnh lặng”- để dùng làm tựa tiếng Việt cho cuốn sách này. Là nhận thức rằng bạn không phải là những khổ đau này, và nhận rõ chân tướng của nó.
“Làm hết lòng mỗi việc!” (49), như lời một vị thiền sư, chính là tinh yếu của Thiền tập. Những ý nghĩ của bạn không còn thu hút hết tất cả sự chú tâm của bạn nữa. (46) Sự phản kháng một cách vo ovọng: Giả sử như bạn đang bất đồng với người thân trong gia đình, thay vì phản kháng với tình trạng này hay với tính tình hoặc cách cư xử của người ấy thì bạn hãy chấp nhận rằng: Trong phút giây này người ấy đang như thế, tánh tình và cách cư xử của người đấy đang như thế, quan hệ của bạn với người ấy đang như thế…từ đó bạn sẽ có không gian để nhìn sâu, chiêm nghiệp xem tâtá cả những gì đã xảy ra, nguyên do chính là gì,…từ đó bạn mới biết mình cần làm gì, về phía mình, để thay đổi tình trạng.
Điều này có nghĩa là bạn sẽ nương theo những gì dang có mặt trong đời sống (34). Khi đó, bạn sẽ cảm thấy có tự do ở trong lòng, dù những điều bạn mong ước sẽ xảy ra hay không. Vì có sự điều khiển của một sự thông thái rộng hớn trí óc của con người.
Vì quả thực chẳng có gì có tính chất cá nhân trong nỗi khổ của con người. Làm hết lòng mỗi việc có nghĩa là đặt hết tâm ý vào những gì bạn đang làm. Ví dụ, tiền là những mảnh giấy hay kim loại mà chúng ta trao đổi với nhau khi mua bán.
Tôi phải trở thành một phế nhân! Cuộc đời đối xử với toi quá bất công va bạc bẽo. Bạn tìm ra được niềm an bình không phải nhờ vun tém, xếp đặt lại những tình huống trong đời sống của bạn, nhưng bằng nhận thức được bản chất chân thực của mình ở một cấp độ sâu xa nhất. (50) Cái Tôi riêng rẽ: Tức là tự ngã sai lầm ở trong chúng ta.
Nhưng nhìn cho sâu, có phải chỉ duy nhất có một phút giây? Đời sống không phải là luôn luôn chỉ xảy ra ở “phút giây này”? Có một sự thông thái, hiểu biết sâu xa ở trong bạn, mà chắc chắn không phải là trạng thái suy nghĩ, ưu tư. Mà đó chính là sự phát sinh của sự chú tâm một cách cảnh giác, đó là không gian của sự hiện hữu trong đó từng lời nói được tiếp nhận.
Niềm nở chỉ đơn thuần là có mặt và chú tâm đến những gì đang xảy ra mà không phản kháng, chê bai hay bác bỏ tình huống ấy. Khi bạn sống trong sự kiềm chế của tự ngã, bạn sẽ luôn giảm thiểu phút giây hiện tại thành một phương tiện để bạn đạt được một cái gì đó. Đây cũng không phải là bản chất chân thực của họ.
Khi bạn để cho phút giây hiện tại làm tâm điểm của sự chú tâm của bạn – thay vì chỉ là một phương tiện để cho bạn đạt được một mục đích nào đó - bạn sẽ vượt qua bản ngã của mình và vượt lên trên sự thôi thúc muốn lợi dụng người khác như một phương tiện để bạn đạt được mục đích riêng tư của bạn, cứu cánh ấy chỉ là để làm mạnh thêm bản ngã, làm mạnh hơn cảm nhận về tự thân mình trên sự mất mát, thua thiệt…của người khác. Vì những thứ ấy chỉ như những đợt sóng gợn trên bề mặt sự Hiện Hữu của bạn. Nhu yếu có một người phối ngẫu và có con là một nhu yếu căn bản.