Cha mẹ hay thầy giáo hoặc ai có nhiệm vụ điều khiển nam thanh hãy xử với họ vừa bằng từ tâm vừa bằng thực tâm. Ơû đây ta đừng chỉ hiểu trong lãnh vực tình dục mà hiểu trong nhiều địa hạt khác nhau. Từ đầu chương tôi đã nói vườn lòng họ có gió lạ yêu đương thổi phớt rồi tôi kể một số hình thức mà thứ gió lạ ấy xen vào.
Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng về một người nữ. Nhưng khi đề cập các phương diện nầy, bạn nên có ý nghĩ thống quán về con người bạn trai và con người bạn gái. Tất cả những tâm tình lo âu trên làm cho tâm hồn bạn trai tuổi dậy thì đã xao xuyến lại xao xuyến hơn.
Họ không đáng trách đâu mà đáng ta giúp đỡ qua thời kỳ nguy hiểm nầy. Tim chóng lớn hơn lồng ngực nên vì đó có nhiều bạn trai từ 17, 18 tuổi to con mà mặt hơi tái vì thường bị mệt do trái tim ít tự do hoạt động trong lồng ngực nẩy nở không kịp. Bạn trai thì thẳng như ruột ngựa, ưa đại cương, tổng hợp.
Bạn thấy nhiều vết thương xã hội nhưng bạn không thấy cạnh đó có cả một mặt trận của hiểu lầm, nói xấu, bất công, thù hại, ác tâm, láo xược, phản loạn, vụ lợi chực hờ phá hoại chương trình của bạn. Những lúc họ ở xa gia đình, tình yêu ấy nổi dậy, gây sự tiếc nhớ, đối sự có mặt, sự săn sóc, sự phục vụ của người vợ, mặc dầu các việc nầy bản năng ưa độc lập của họ không cho họ thụ nhận. Phiền có chút là họ nhiều lúc thiếu cương chí, nhưng được lợi là bình tĩnh hơn bạn trai.
Họ cảm thấy sự hiện diện của bạn gái là một đòi hỏi thầm kín của tâm hồn họ, một tâm hồn thèm khát niền an ủi, sự khuyến khích, ủy lạo. Hồi nhỏ họ thích nghe chuyện ma, chuyện của Jules Vernes, Tấm Cám. Tôi nói mới về vì cứ chung ít có đ àn ông nào yêu con từ khi con còn trong lòng mẹ.
Phải nhận thức lẽ huyền diệu nầy của Tạo hóa, người ta mới hiểu được tại sao người bạn trai, người bạn gái có thể xác, tâm hồn mang nhiều điểm khác nhau mà tự nhiên đến tuổi dậy thì, có xu hướng sống hợp nhất nhau. Trong lớp học chẳng hạn: có nhiều cái bạn trai vì tính háo thắng la lối um sùm để đả đảo, hoan nghênh. Bạn thấy người nam hay bội bạc hơn người nữ.
không kịp đắp cái gì, đầu mài xuống chỗ nằm, bất kể gối nằm, gối ôm. Nếu người gia nhập vào một tổ chức tu hành, họ chán nản về thế gian mà cũng không tha thiết với đời muối dưa. Mà nhất là bạn chịu trách nhiệm với hóa công về vận mệnh của bạn.
Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ đập. Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút. Ơû dưới tác giả ghi mấy dòng này: Đời bạn là đó, trong tay bạn như một mũi tên.
Đã hăng hái thì hiếu động. Lý tưởng là tranh đấu cho tương lai. Đại để một bà mẹ hiền có thể thân mật nói: con, để mẹ nói con nghe những điều cao cả nầy nghe.
Sức khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh mệnh của mẹ. Còn một chục bánh xèo, vài đòn bánh tét, bạn trai có kẻ ăn như không là chuyện thường. Duy có điều khi chưa trấn tĩnh được tâm hồn, bạn trai có thể thả hồn theo những mơ mộng kiểu René, của Chateaubriand mà làm cho con người nội tâm yếu đuối.