Yêu là một bản năng. Bạn thấy cách chung người nam giàu tình yêu lúc còn xuân xanh. Thì tâm hồn họ là khuôn lộng hình ảnh trăm năm của họ.
Đến một hiện tượng thông thường nữa hay xảy ra cho bạn trai là đổi tiếng. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít. Trong buổi hoa niên, về óc tưởng tượng bạn trai thua bạn gái.
Trên trần gian có vô số tạo vật mà không làm gì kiếm được một tạo vật thứ hai giống bạn trai từ sinh lý đến tâm lý. Cha nói cùng mẹ những lời âu yếm, mẹ có những cử chỉ tỏ tình nồng thắm với cha: tất cả họ cho là cha hú hí hay mẹ cút hà giỡn với họ. Mục đích ám tàng của một nam thanh khi trao đ àn lòng với một thiếu nữ là làm chủ thiếu nữ ấy.
Nhiều bạn gái bị sa lưới thứ bạn trai ác độc mà có tướng diện chồn già nầy. Xã hội thời nay loạn nhất về quyền sử dụng nó. Trong cuốn Lòng Băng Tuyết tôi nhấn mạnh, cha mẹ phải ý thức trách vụ quan trọng của mình là hướng dẫn con cái tùy sự khôn ngoan về vấn đề tính dục.
Họ nói bẻ miệng nữa. Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn. Người ta đâu lấy làm lạ khi thấy nhiều gia đình sạt nghiệp vì vợ tiêu lòn tiền của cho kẻ mình ngoại tình mà chồng vẫn sống trong sự gạt gẫm đáng thương tâm.
Về đường tình ái, họ vẫn bị những cám dỗ nhất là trong tâm tưởng. Vì sự thúc đẩy từ nội tạng nầy, bạn trai lắm lúc nghe trong mình bị cám dỗ về xác thịt. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà lúc họ ở một mình.
Đến khi đụng trách nhiệm họ tỏ ra không kém hèn hạ. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đ àn ông đau khổ không thua đ àn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn.
Việc giáo dục nầy là tất yếu: nếu bỏ qua hay cẩu thả, bạn trai sẽ thành võ phu, ăn nói thô lỗ, đối xử cộc cằn, hành động bạo ngược. Nhiều bạn trai khác rất ẩu tả. Lúc ấy người lớn nói điều gì nghịch lý, người ta thấy trên gương mặt họ không phải sự hờ hửng mà cặp mắt nghi ngờ và coi chừng họ chất vấn vì thắc mắc.
Tâm hồn biến đổi lúc nào không hay. Gương mặt trái xoan, nét mày cong dịu, cặp mắt gợi tình, làn da mời hôn, đôi môi tình tứ, cái càm duyên, tay chân mỹ miều biểu lộ sự mềm mại, sự an ủi là những điều họ thèm như người bịnh thèm sống. Lên mười bảy nghe lòng rạo rực: bạn có ái tình qua hai mươi mấy tuổi bạn được cha mẹ hội ý lo cho bạn một người bạn trăm năm.
Họ muốn cảm thông đời sống với những người ngoài gia đình mà tiện nhất là các bạn chơi và bạn lớp của họ. Lấy xương sườn của người nam thứ nhất là Adong để dựng nên người nữ thứ nhất là Evà. Người thông minh là người biết rộng mà không nhớ làm sao thông minh.